اگر به دنبال فرار از شلوغی و آلودگی تهران هستید، روستای وردیج یکی از بهترین مقاصد برای یک سفر یک‌روزه به دل طبیعت است. این روستای بکر که در شمال غرب تهران قرار دارد، با آب‌وهوای پاک، مناظر کوهستانی و سنگ‌های آدمک‌مانندش، تجربه‌ای متفاوت را برای گردشگران رقم می‌زند. مسیر دسترسی به این روستا از جاده وردیج و واریش می‌گذرد، جایی که باغ‌های سرسبز و طبیعت کوهستانی، زیبایی مسیر را دوچندان می‌کند. اگر به ماجراجویی، کوهنوردی یا عکاسی از مناظر خاص علاقه دارید، اینجا مقصدی ایده‌آل برای شما خواهد بود. در ادامه با دیدنی‌های وردیج و راه‌های دسترسی به آن بیشتر آشنا می‌شویم.
معرفی روستای وردیج
روستای وردیج یکی از زیباترین مناطق ییلاقی شمال غرب تهران است که به همراه روستای واریش، زیرمجموعه بخش کن و سولقان محسوب می‌شود و در محدوده منطقه ۲۲ تهران قرار دارد. این روستا که در ارتفاعات کوهستانی پایتخت جای گرفته، هوای پاک، طبیعت بکر و چشم‌اندازهای منحصربه‌فردی دارد که آن را به مقصدی محبوب برای سفرهای یک‌روزه تبدیل کرده است.
طبیعت و جاذبه‌های روستای وردیج
وردیج، بزرگ‌ترین روستای شمال غرب تهران است و طبیعت آن ترکیبی از باغ‌های میوه، کوه‌های مرتفع، دره‌های عمیق و رودخانه‌های زلال است. باغ‌های سرسبز روستا شامل درختان گردو، سیب، خرمالو، توت و شاتوت هستند که با چشمه‌ها و رودخانه‌های جاری آبیاری می‌شوند. در کنار این زیبایی‌های طبیعی، یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های این منطقه گردنه ارواح سنگی است که با سنگ‌هایی عجیب و آدمک‌مانند، فضایی اسرارآمیز را خلق کرده و گردشگران زیادی را به این منطقه می‌کشاند.
آب و هوا و موقعیت جغرافیایی
به دلیل قرارگیری در مسیر بادهای غرب به شرق تهران و ارتفاع زیاد، هوای وردیج نسبت به سایر نقاط شهر پاکیزه‌تر و خنک‌تر است. این روستا در منتهی‌الیه غربی تهران واقع شده و از آلودگی‌های شهری در امان است. به همین دلیل، بسیاری از کوهنوردان و طبیعت‌گردان، این منطقه را برای تفریح و استراحت انتخاب می‌کنند. وردیج همچنین در مسیر دسترسی به قله لیچه و ارتفاعات پهنه‌حصار قرار دارد که آن را به مقصدی ایده‌آل برای علاقه‌مندان به کوهنوردی تبدیل کرده است.
بافت روستایی و شرایط سکونت
جمعیت روستای وردیج حدود ۵۵۰ نفر است، اما به دلیل سرمای شدید در نیمه دوم سال و بارش برف سنگین که گاهی مسیر روستا را مسدود می‌کند، برخی از ساکنان در فصول سرد سال روستا را ترک می‌کنند. خانه‌های روستایی عمدتاً در بخش جنوبی روستا قرار دارند. با وجود محدودیت‌های ساخت‌وساز در منطقه، ساخت برخی ویلاهای نوساز، باعث تغییر تدریجی بافت قدیمی روستا شده است.
پیشینه باستانی روستای وردیج
روستای وردیج با صخره‌های سنگی عجیب و آبشارهای طبیعی، گواهی از میلیون‌ها سال تغییرات زمین‌شناسی است. مسیر منتهی به روستا، به‌خصوص در منطقه‌ای که به گردنه ارواح سنگی معروف است، پوشیده از صخره‌های پرحفره و اشکال سنگی منحصربهفرد است که باعث شده این منطقه همواره در هاله‌ای از راز و افسانه باقی بماند.
قدمت زمین شناسی وردیج
براساس پژوهش‌های زمین‌شناسان، سنگ‌های این منطقه بین ۳۰ تا ۴۰ میلیون سال قدمت دارند و حاصل رسوب‌گذاری کوه‌های آتشفشانی هستند که میلیون‌ها سال پیش فعالیت داشته‌اند. فرسایش طبیعی ناشی از باد، آب و تغییرات دمایی در طول هزاران سال، این صخره‌ها را به اشکالی شگفت‌انگیز تبدیل کرده است. مشابه این ساختارها را می‌توان در مناطق دیگری از ایران، مانند روستای کندوان تبریز، نیز مشاهده کرد.
سکونت اولیه در وردیج؛ افسانه یا واقعیت؟
گرچه اطلاعات دقیقی از اولین سکونت انسان در این منطقه در دست نیست، بومیان وردیج باور دارند که اجدادشان در قلعه‌ای در این منطقه زندگی می‌کردند. آن‌ها بر این عقیده‌اند که حفره‌های موجود در صخره‌های روستا، زمانی پناهگاه انسان‌های اولیه بوده است. اما زمین‌شناسان معتقدند که این فرورفتگی‌ها نتیجه‌ی فرسایش طبیعی هستند، نه فعالیت انسانی.
سرنوشت صخره های وردیج و تلاش برای ثبت جهانی
در حال حاضر، فرسایش صخره های وردیج با سرعت بیشتری نسبت به گذشته در حال رخ دادن است. برخی کارشناسان معتقدند که دخالت در روند طبیعی فرسایش اشتباه است، اما در مقابل، گروهی از دانشمندان در تلاش‌اند که این منطقه را در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت کنند؛ اقدامی که هنوز به نتیجه نرسیده است.
روستای وردیج کجاست و چگونه به آنجا برویم؟
وردیج، بزرگ‌ترین روستای منطقه ۲۲ تهران، در ارتفاعات مشرف به دره غربی کن قرار دارد و ۱,۸۵۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. این روستا به همراه روستای واریش، از مقاصد گردشگری طبیعی محبوب در غرب تهران به‌شمار می‌روند. برای دسترسی به این منطقه، باید به غرب تهران بروید و از طریق جاده وردیج-واریش مسیر را طی کنید.
مشخصات جاده وردیج-واریش
جاده وردیج-واریش آسفالت و دارای پیچ و خم های فراوان است که به زیبایی‌های طبیعی این منطقه افزوده، اما در فصل‌های سرد سال ممکن است خطرناک باشد. در طول مسیر، از کنار دامنه ارواح سنگی عبور خواهید کرد که به‌دلیل فرسایش طبیعی سنگ‌ها و صخره‌ها، به شکلی ترسناک و منحصربهفرد درآمده است.
مسیرهای دسترسی به روستای وردیج
| مبدأ | مسیر دسترسی به وردیج |
|---|---|
| اتوبان همت | ادامه مسیر به بزرگراه خرازی → طی ۸ کیلومتر → ورود به جاده وردیج-واریش |
| بزرگراه شیخ فضل‌الله نوری | ورود به اتوبان تهران-کرج → خروجی بزرگراه اردستانی → بزرگراه خرازی → جاده وردیج-واریش |
| بزرگراه حکیم / علامه جعفری | حرکت به سمت بزرگراه همدانی → عبور از اتوبان اردستانی → جاده وردیج-واریش |
نکات مهم برای سفر به وردیج
- در فصول بارندگی و زمستان، جاده لغزنده می‌شود و سفر به این منطقه بدون تجهیزات ایمنی توصیه نمی‌شود.
- بازدید از روستای وردیج و دامنه ارواح سنگی رایگان است، اما برای ورود به روستای واریش باید هزینه ورودی پرداخت کنید.
- از جاده وردیج-واریش، حدود ۸ کیلومتر تا وردیج و ۱۲ کیلومتر تا واریش فاصله دارید.
شگفتی‌های طبیعی و جاذبه‌های بکر روستای وردیج
روستای وردیج، یکی از مقاصد بکر و طبیعی اطراف تهران، با جاذبه‌های خاص و منحصربهفرد خود، مقصدی جذاب برای علاقه‌مندان به طبیعت و ماجراجویی است. اگرچه ورود به باغ‌ها و زمین‌های شخصی این منطقه ممکن نیست، اما طبیعت اطراف آن مملو از دیدنی‌هایی است که ارزش بازدید دارند.
دامنه ارواح سنگی؛ رازآلود و جذاب
یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های این منطقه، دامنه ارواح سنگی است که در مسیر جاده وردیج-واریش قرار دارد. پس از طی مسیری حدود ۶ کیلومتر، به منطقه‌ای با صخره‌هایی عجیب و غریب می‌رسید که اشکالی شبیه به سر و بدن جانوران دارند. این اشکال غیرمعمول، که در میان محلیان با نام “آدمک جیان” شناخته می‌شوند، حاصل میلیون‌ها سال فرسایش طبیعی هستند و داستان‌ها و افسانه‌های بسیاری پیرامون آن‌ها وجود دارد. برخی اعتقاد دارند که این صخره‌ها بقایای یک قلعه قدیمی‌اند، در حالی که برخی دیگر این پدیده را ناشی از سنگ شدن موجودات افسانه‌ای می‌دانند.
آبشارهای لت مال؛ جلوه‌ای از طراوت و زیبایی
در ارتفاعات اطراف وردیج، آبشارهای لت مال قرار گرفته‌اند که از چندین آبشار کوتاه و بلند تشکیل شده‌اند. نام این آبشارها از واژه‌های محلی لت به‌معنای سنگ و مال به‌معنای مالیده شدن گرفته شده است. این نام، به برخورد آب با صخره‌های مسیر اشاره دارد. بلندترین آبشار این مجموعه حدود ۳۵ متر ارتفاع دارد و جریان پرخروش آن در بهار و اواخر زمستان به اوج خود می‌رسد. مسیر دسترسی به آبشارها پس از مجتمع معلم قرار دارد و حدود یک ساعت پیاده‌روی نیاز دارد.
قله‌ها و دشت‌های پهنه حصار؛ مقصدی برای کوهنوردان
پس از عبور از روستای واریش، رشته‌کوه‌های پهنه حصار خودنمایی می‌کنند که مقصدی عالی برای کوهنوردان و طبیعت‌گردان هستند. این کوه‌ها، که از شمال به شهرستانک و از غرب به جاده چالوس متصل می‌شوند، با چشمه‌های پرآب و طبیعت بکر، محلی عالی برای صعود و طبیعت‌گردی محسوب می‌شوند. قله پهنه حصار، که با نام‌های پشته بند و گندم چال نیز شناخته می‌شود، بلندترین قله این منطقه است و در کنار آن، قله چشمه شاهی نیز از مسیرهای مورد علاقه کوهنوردان است.
امامزاده بی‌بی زرین قمر؛ توقفگاهی در دل طبیعت
در دشت پهنه حصار، امامزاده بی‌بی زرین قمر قرار دارد که علاوه بر ارزش مذهبی، به‌عنوان استراحتگاهی برای کوهنوردان شناخته می‌شود. این مکان امکاناتی مانند استراحتگاه و سرویس بهداشتی دارد که در روزهای تعطیل برای گردشگران و زائران قابل استفاده است.
مسیری جذاب با نامی ماندگار
مسیر منتهی به دشت پهنه حصار، که از شمال شرقی روستای واریش آغاز می‌شود، با نام خیابان مسیح‌الله محمد شناخته می‌شود. این خیابان به نام یکی از خلبانان شهید نیروی هوایی ارتش نام‌گذاری شده است. مسیر آن شیب ملایمی دارد و برای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری در طبیعت، گزینه‌ای ایده‌آل است.
واریش؛ روستایی بکر و سرسبز در دل کوه‌های شمال غرب تهران
روستای واریش یکی از زیباترین و خوش آب وهواترین مقاصد اطراف تهران است که در شمال غرب پایتخت قرار دارد. این روستا در ادامه مسیر روستای وردیج واقع شده و انتهای جاده آسفالته وردیج-واریش را به خود اختصاص داده است. با ارتفاعی حدود ۴۰۰ متر بیشتر از وردیج، هوای آن به مراتب سردتر بوده و در فصل زمستان دسترسی به آن دشوار و گاهی غیرممکن می‌شود.
طبیعت بکر و فضای سرسبز
واریش در مقایسه با وردیج، محیطی سرسبز تر دارد و باغ‌های میوه‌ای همچون آلو، گیلاس، زردآلو، توت و شاتوت در سراسر روستا دیده می‌شوند. چشمه واریش منبع اصلی تأمین آب آشامیدنی و آبیاری باغ‌های روستا است.
در اردیبهشت ماه، روستا با شکوفه های رنگارنگ و طبیعت سرسبز جلوه‌ای رؤیایی به خود می‌گیرد. دامنه‌های اطراف روستا در بهار میزبان لاله‌های واژگون و شقایق‌های وحشی هستند که جذابیت آن را دوچندان می‌کنند. تابستان‌های واریش خنک و دلپذیر بوده و پاییز آن با رنگارنگ شدن درختان به چشم‌اندازی زیبا تبدیل می‌شود. در زمستان نیز ارتفاعات روستا اغلب پوشیده از برف است.
زندگی در واریش
روستای واریش با جمعیتی حدود و حدود ۴۰ خانوار در طول سال، که در فصل زمستان به ۱۵ خانوار کاهش می‌یابد، یکی از مناطقی است که اهالی آن به شدت به حفاظت از محیط‌زیست و حفظ پاکیزگی منطقه اهمیت می‌دهند. گردشگران که به این روستا سفر می‌کنند، موظف به رعایت اصول پاکیزگی هستند و در ابتدای ورود به روستا، از سوی دهیاری کیسه‌های زباله برای جمع‌آوری آشغال‌های خود دریافت می‌کنند. جمله‌ای که بر دیوار ورودی روستا نوشته شده، “این روستا رفتگر ندارد، زباله را ببرید”، نشان از جدیت مردم در حفظ نظافت و محیط زیست دارد.
هزینه ورودی و امکانات
در حالی که بازدید از وردیج رایگان است، برای ورود به واریش باید هزینه ورودی پرداخت کنید. این مبلغ گرچه زیاد نیست، اما به نظافت و نگهداری روستا کمک می‌کند. در بدو ورود، تابلویی مسیر چشمه واریش را نشان می‌دهد. این چشمه با آب زلال و گوارای خود، محلی مناسب برای استراحت و لذت بردن از طبیعت است.
بهترین زمان بازدید
واریش در تمامی فصول سال زیبایی‌هایی ویژه دارد، اما فصل‌های بهار و تابستان بهترین زمان برای بازدید از آن هستند. در این ایام، هوای خنک و طبیعتی سرسبز و دل‌انگیز فضایی بی‌نظیر به روستا می‌بخشد. در صورتی که قصد سفر به این منطقه در فصل زمستان را دارید، ضروری است که تجهیزات مناسب از جمله زنجیر چرخ به همراه داشته باشید، چرا که مسیر دسترسی به واریش در روزهای برفی و یخبندان می‌تواند چالش‌برانگیز و خطرناک باشد.
مسیر دسترسی
فاصله روستای واریش از وردیج تنها چهار کیلومتر است و مسیر آن از طریق بزرگراه همت یا بزرگراه آزادگان، با ورود به جاده وردیج-واریش قابل دسترسی است.
دیدنی ها و جاذبه های طبیعی روستای واریش
روستای واریش، یکی از زیباترین و جذاب‌ترین مقصدهای گردشگری در شمال غرب تهران، مکانی مناسب برای علاقه‌مندان به طبیعت، کوهنوردی و تاریخ است. این روستا با ویژگی‌های طبیعی خاص خود، همچون ارتفاعات شگفت‌انگیز پهنه حصار، جاذبه‌های تاریخی منحصر به فردی را نیز در دل خود جای داده است.
ارتفاعات پهنه حصار
ارتفاعات پهنه حصار یکی از رشته‌کوه‌های مهم در منطقه البرز مرکزی است که در شمال غرب تهران واقع شده و به‌ویژه در فصل‌های بهار و تابستان، گردشگران و کوهنوردان زیادی را به خود جذب می‌کند. این رشته‌کوه با قله‌هایی چون پهنه سار، پشته بند، گندم چال، و چشمه شاهی معروف است و ارتفاعات آن به‌طور کلی از شمال به شهرستانک، از شرق به دهکده سنگان، از غرب به روستای خور و از جنوب به روستای واریش و وردآورد می‌رسد.
قله پهنه حصار، یکی از برجسته‌ترین قله‌ها در این منطقه، با ارتفاع ۳,۳۷۵ متر، آبشار سنگان را در دامنه شرقی خود ایجاد می‌کند که به یکی از رودخانه‌های معروف تهران، رود کن، می‌ریزد.
صعود به قله پهنه حصار
روستای واریش، به‌عنوان یکی از مبداهای صعود به ارتفاعات پهنه حصار شناخته می‌شود. صعود به قله اصلی با ارتفاع ۳,۴۰۰ متر حدود چهار تا پنج ساعت طول می‌کشد و از طریق جاده خاکی واقع در ضلع غربی روستا می‌توان به ضلع شمالی قله لیچه رسید. قله لیچه که در شمال غرب روستای واریش واقع شده، مشرف به قله‌های دیگر این ارتفاعات است و چشم‌اندازهای بی‌نظیری را از منطقه ارائه می‌دهد.
امامزاده بی‌بی زرین قمر
در نزدیکی روستای واریش، امامزاده بی‌بی زرین قمر قرار دارد که محل مناسبی برای استراحت کوهنوردان و گردشگران است. این امامزاده یکی از خواهران امام رضا (ع) را در دل خود مدفون دارد و داستان‌های جالبی از حضور این بانوی بزرگوار در این منطقه وجود دارد. طبق روایات، خواهران امام رضا (ع) برای رهایی از دست حاکمان وقت به صخره‌ای پناه می‌برند و در دل سنگ جای می‌گیرند. امروز، شکافی که در سنگ موجود است، نشان از آن حادثه تاریخی دارد.
جاده مسیح الله دین محمد
مسیر دیگری که از روستای واریش عبور می‌کند، جاده‌ای است که به ارتفاعات پهنه حصار منتهی می‌شود. این جاده با نام خیابان مسیح الله دین محمد شناخته می‌شود که یادگاری از یک قهرمان ملی است. مسیح الله دین محمد، یکی از خلبانان برجسته نیروی هوایی ارتش بود که در طول جنگ ایران و عراق جان خود را فدای کشور کرد. این جاده نه تنها مسیر کوهنوردان است، بلکه نمادی از رشادت و شجاعت این شهید بزرگوار است.
