امروزه، هزاران کافه در پایتخت ایران فعالیت می‌کنند، اما در گذشته تعداد این کافه‌ها بسیار محدود بود. این کافه‌های قدیمی تهران به‌دلیل قدمت، خاطره‌انگیزی و شخصیت‌های فرهیخته‌ای که در آن‌ها وقت می‌گذراندند، ارزش تاریخی و فرهنگی زیادی در میان مردم دارند. از جمله قدیمی‌ترین کافه‌های تهران که هنوز هم در دل این شهر جای دارند، می‌توان به کافه لقانطه، کافه نادری، کافه گل رضاییه، کافه قنادی فرانسه، کافه قنادی لرد، کافه قنادی اوریانت و کافه قنادی مینیون اشاره کرد. این کافه‌ها به‌عنوان جاذبه‌های گردشگری تهران نه‌تنها فضایی برای نوشیدن قهوه یا چای ارائه می‌دهند، بلکه به محلی برای ملاقات هنرمندان، نویسندگان و سیاستمداران تبدیل شده‌اند.
در این مقاله، به معرفی برخی از قدیمی‌ترین کافه‌های تهران پرداخته‌ایم که نه تنها جاذبه‌های فرهنگی و اجتماعی این شهر به شمار می‌روند، بلکه به‌عنوان نشانه‌هایی از تاریخ تهران، فضایی نوستالژیک و خاطره‌انگیز را برای علاقه‌مندان به فرهنگ و تاریخ این شهر فراهم می‌کنند. این کافه‌ها به نوعی دروازه‌ای به گذشته تهران و جزئی از هویت فرهنگی آن هستند که برای هر گردشگری، تجربه‌ای خاص و متفاوت را رقم می‌زنند.
- کافه گل رضاییه
- کافه لقانطه
- کافه نادری
- کافه شیرینی فرانسه
- کافه قنادی اوریانت
کافه گل رضاییه؛ پاتوق نویسندگان و هنرمندان
کافه گل رضاییه، یکی از کافه های خاطره انگیز و قدیمی تهران است که در خیابان سی تیر، نرسیده به خیابان جمهوری قرار دارد. این کافه از سال 1310 شمسی فعالیت خود را آغاز کرده و به‌واسطه‌ی قدمت و فضای خاص خود، در میان کافه‌های تاریخی تهران جایگاه ویژه‌ای دارد. تاریخچه کافه به سال‌های پیش از انقلاب باز می‌گردد؛ زمانی که چهره‌های سرشناس و فرهیخته‌ای چون صادق هدایت، فروغ فرخزاد و شاملو در اینجا جمع می‌شدند و بحث‌های فرهنگی و هنری می‌کردند.
کافه گل رضاییه ابتدا در سال 1310 توسط گارگنا آوانسیان، یکی از ارامنه تهران، تأسیس شد و پس از آن در سال 1324 توسط عزیزالله خوشامن خریداری شد. امروز کافه همچنان تحت مدیریت شروین، نوه‌ی عزیزالله خوشامن، به فعالیت ادامه می‌دهد. این کافه علاوه بر جذابیت تاریخی، به‌واسطه‌ی فضای نوستالژیک و معماری خاص خود، یکی از جاذبه‌های گردشگری تهران محسوب می‌شود که یادآور خاطرات گذشته‌ی فرهنگی این شهر است.
فضا و دکوراسیون کافه
فضای داخلی کافه گل رضاییه، با چیدمان اشیای قدیمی، عکس‌های مشاهیر و موسیقی آرام، حس و حال تهران قدیم را به خوبی به نمایش می‌گذارد. نور قرمز ملایم فضای کافه، که به‌ویژه در شب حالتی دنج و دلنشین به آن می‌بخشد، به یکی از ویژگی‌های خاص این مکان تبدیل شده است. این کافه کوچک با حدود 10 میز و 50 صندلی، فضای مناسبی برای گپ‌وگفت‌های دوستانه یا تجربه یک بعدازظهر دلپذیر در کنار نوشیدنی‌های دلخواه فراهم می‌کند.
منوی کافه گل رضاییه
کافه گل رضاییه به ویژه برای کسانی که به دنبال یک صبحانه ایرانی ساده و خوشمزه هستند، گزینه‌ای عالی است. منوی صبحانه‌ی این کافه شامل نان و پنیر، گردو و سبزی است که یادآور طعم‌های اصیل ایرانی است. برای علاقه‌مندان به غذاهای اصلی، پیشنهاد ویژه این کافه کوفته مخصوص و کتلت روسی است که در کنار دیگر پیش‌غذاها، تجربه‌ای متفاوت از طعم‌های خاطره‌انگیز تهران را ارائه می‌دهد.
مکان مناسب برای صبحانه یا ناهار
کافه گل رضاییه به ویژه در ساعات صبحانه و ناهار، یکی از محبوب‌ترین مکان‌ها برای اهالی تهران است. با توجه به محدودیت فضا، بهتر است برای رزرو میز از قبل اقدام کنید، به‌ویژه در روزهای شلوغ که کافه ممکن است پر از مشتریان ثابت و جدید باشد. ساعت کاری کافه از 9:30 صبح شروع شده و تا 7:30 شب ادامه دارد، به‌جز روزهای شنبه که تعطیل است.
آدرس و اطلاعات تماس کافه گل رضاییه
آدرس: خیابان سی تیر، نرسیده به خیابان جمهوری
ساعت کاری: همه روزه به جز شنبه ها، از 9:30 صبح تا 7:30 شب
شماره تلفن: 02166707290
کافه گل رضاییه با تاریخچه‌ای پر از قدمت، فراتر از یک کافه معمولی است. این مکان نه تنها جایی برای نوشیدن و خوردن است، بلکه به‌عنوان یکی از نمادهای فرهنگی تهران، داستان‌های بسیاری از گذشته‌ی این شهر را در دل خود نگه داشته و تجربه‌ای منحصر به فرد از تاریخ و فرهنگ تهران را به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهد.
کافه لقانطه؛ نخستین کافه ایران و نماد تاریخ‌نگاری فرهنگی
کافه لقانطه که در سال ۱۲۸۵ توسط غلامحسین خان مولایی، یکی از دانشجویان ایرانی در پاریس تأسیس شد، نخستین کافه ایران محسوب می‌شود. این کافه که در خیابان باب‌همایون تهران واقع شده، به سبک کافه‌های اروپایی ساخته شده و به‌زودی به مکانی برای گردهمایی روشنفکران و مشروطه‌خواهان تبدیل شد. در دوره مشروطه، کافه لقانطه به پاتوقی برای بحث و تبادل نظر در مورد تحولات اجتماعی و سیاسی کشور تبدیل شد.
شعبه های کافه لقانطه
کافه لقانطه در زمان خود، شعبه های مختلفی در نقاط مختلف تهران داشت:
- شعبه دوم در سال ۱۳۰۰ در عمارت نظامیه (عمارت میرزا آقاخان نوری) افتتاح شد.
- شعبه سوم روبه‌روی میدان بهارستان راه‌اندازی شد.
- شعبه چهارم در خیابان لاله‌زار و در کنار سینما متروپل قرار داشت.
ویژگی‌های کافه لقانطه
یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد کافه لقانطه، حوض کاشی کاری شده ای بود که در جلوی ورودی کافه قرار داشت. فواره‌ای از نهر آب در وسط این حوض، فضایی دلنشین برای مشتریان ایجاد می‌کرد. همچنین، کافه دارای منوی متنوعی شامل نوشیدنی‌هایی همچون چای، قهوه، بستنی زعفرانی، فالوده، شربت به‌لیمو، سکنجبین و انواع نوشیدنی‌های دیگر بود. در کنار این‌ها، کافه لقانطه فضایی مناسب برای گپ و گفت‌های فرهنگی و سیاسی بود که توسط سیاستمداران و نویسندگان عصر خود مورد توجه قرار داشت.
تبدیل کافه لقانطه به موزه
امروزه، کافه لقانطه به عنوان موزه های فرهنگی در باغ موزه قصر فعالیت می‌کند. این موزه با هدف حفظ و نگهداری یاد و خاطره کافه لقانطه و تاریخ فرهنگی آن، مجموعه‌ای از خودروهای قدیمی، قصر لقانطه، موزه قهوه و شکلات و دیگر آثار تاریخی را در معرض دید عموم قرار می‌دهد.
آدرس و اطلاعات تماس
آدرس: انتهای خیابان مطهری، بعد از تقاطع شریعتی، خیابان شهدای ناجا، باغ‌موزه قصر، مجموعه فرهنگی‌تاریخی لقانطه
ساعت کاری: در حال حاضر به علت تغییرات امکان بازدید وجود ندارد
شماره تماس: 02188442299
کافه نادری؛ جایی که تاریخ و ادبیات به هم گره خورده‌اند
اگر در خیابان جمهوری قدم بزنید و از چهارراه استانبول گذر کنید، به کافه‌ای خواهید رسید که نزدیک به یک قرن، میزبان خاطره‌ها بوده است؛ کافه نادری، پاتوقی که روزگاری نویسندگان، شاعران و روشنفکران در آن گرد هم می‌آمدند تا از هنر، ادبیات، سیاست و زندگی بگویند.
از شیرینی پزی تا پاتوق ادبیات ایران
کافه نادری در سال ۱۳۰۶ توسط خاچیک مادیکیانس، مهاجر ارمنی، در ابتدا به‌عنوان یک قنادی افتتاح شد. کمی بعد، طبقه بالای آن به کافه و هتل تبدیل شد و رفته‌رفته به محفل اصلی صادق هدایت، احمد شاملو، نیما یوشیج، جلال آل‌احمد، سیمین دانشور، بزرگ علوی و اخوان ثالث تبدیل گشت.
نقش کافه نادری در تاریخ و سیاست
این کافه در قلب رویدادهای مهم سیاسی نیز نقش داشته است؛ از ماجراهای پرتلاطم کودتای ۲۸ مرداد تا نشست‌های پرشور روشنفکران در دهه‌های بعد. بسیاری از نام‌های برجسته ادبی و فرهنگی ایران، روزهای جوانی خود را در اینجا سپری کرده‌اند و خاطرات تلخ و شیرینشان را در دل دیوارهای آن جاودانه ساخته‌اند.
منوی خاص و طعمی از گذشته
کافه نادری اولین جایی بود که غذاهای فرنگی را به تهران آورد. اگر به این کافه رفتید، حتما شاتوبریان معروف آن را امتحان کنید؛ غذایی که نامش به اندازه قدمت کافه، ماندگار شده است. از دیگر گزینه‌های جذاب منوی این کافه می‌توان به بیف استراگانف، بیفتک، قهوه فرانسه، کافه گلاسه و بستنی‌های سنتی اشاره کرد.
فضای کافه؛ ترکیبی از اصالت و سادگی
کافه نادری دارای دو سالن مجزا و یک حیاط پشتی است. سالن اول برای سرو نوشیدنی و دسر و سالن دوم برای سرو غذا اختصاص داده شده است. دیوار مشاهیر کافه نادری، مزین به عکس‌هایی از چهره‌های نامدار ادبی، بخشی از خاطره‌سازی این مکان است.
ساعت کار و آدرس کافه نادری
آدرس: خیابان جمهوری، بعد از پل حافظ، نرسیده به چهارراه استانبول
ساعت کاری: همه روزه از ۱۰ صبح تا ۸ شب (روزهای تعطیل از ۱۲ ظهر تا ۸ شب)
شماره تماس: 02166720791
کافه نادری فقط یک کافه نیست؛ روایتگر قصه‌های نیمه‌شب شاعران، نجواهای روشنفکران و خاطرات فراموش‌نشدنی تاریخ معاصر ایران است. اگر گذرتان به این کافه افتاد، بدانید که در مکانی قدم گذاشته‌اید که ردپای بزرگان را در خود حفظ کرده است.
کافه شیرینی فرانسه؛ نوستالژی طعم‌های اصیل
در میان هیاهوی خیابان انقلاب، شیرینی فرانسه نامی آشنا برای دوستداران شیرینی و قهوه است. این قنادی که در سال ۱۳۴۴ توسط ژیلبرت بارو، شیرینی‌پزی ماهر از فرانسه، تأسیس شد، یکی از قدیمی‌ترین و خاطره‌انگیزترین قنادی‌های پایتخت محسوب می‌شود. هرچند بارو پس از انقلاب به کشور خود بازگشت، اما این قنادی همچنان با همان کیفیت و اصالت به کار خود ادامه داده است.
معماری و فضای قنادی
ساختمان شیرینی فرانسه، با بیش از نیم قرن قدمت، به سبک آرت‌دکو طراحی شده و حس و حالی نوستالژیک دارد. برخلاف کافه‌های امروزی، اینجا محلی برای نشستن ندارد، اما کانترهای کنار پنجره فرصتی برای لذت بردن از یک فنجان قهوه داغ در کنار خیابان انقلاب فراهم کرده‌اند.
منوی متنوع و محبوب
آنچه شیرینی فرانسه را خاص می‌کند، شیرینی‌های باکیفیت و دسرهای متنوع آن است. لطیفه، نان خامه‌ای، ناپلئونی، چیزکیک، پای سیب و آناناس، تارت میوه و مافین از محبوب‌ترین گزینه‌ها هستند. همچنین، انواع نوشیدنی‌های گرم و سرد مانند قهوه، شیرکاکائو، کافه گلاسه و میلک‌شیک نیز به‌صورت بیرون‌بر سرو می‌شود.
خاطره ای ماندگار برای دانشجویان و اهالی فرهنگ
قرار گرفتن این قنادی در تقاطع وصال و خیابان انقلاب، کافه قنادی فرانسه را به پاتوقی محبوب برای دانشجویان، اساتید و دوستداران فرهنگ و کتاب تبدیل کرده است. فضایی که با عطر دل‌انگیز شیرینی‌های تازه و قهوه، حال و هوای نوستالژیک گذشته را زنده می‌کند.
آدرس و اطلاعات تماس
آدرس: خیابان انقلاب، تقاطع وصال، نبش خیابان ابوریحان
ساعت کاری: ۹ صبح تا ۱۰ شب
شماره تماس: ۰۲۱۶۶۴۰۳۵۲۶
کافه قنادی اوریانت؛ قنادی ای که هنوز بوی تهران قدیم را می‌دهد
در حوالی دروازه دولت و در دل خیابان مفتح جنوبی، کافه‌ای جا خوش کرده که بیش از ۸۰ سال خاطرات تلخ و شیرین پایتخت را در خود حفظ کرده است. کافه قنادی اوریانت در سال ۱۳۲۱ توسط یک خانواده ارمنی مهاجر از شوروی سابق تأسیس شد. ابتدا اینجا یک نانوایی بود، اما به مرور زمان تبدیل به یکی از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین کافه‌قنادی‌های تهران شد.
فضای نوستالژیک و دکوراسیون اصیل
اوریانت، برخلاف بسیاری از کافه های امروزی، تغییری در دکوراسیون خود نداده و هنوز همان حس و حال دهه ۲۰ شمسی را حفظ کرده است. میزهای کوچک و چوبی، چراغ نئون قرمز در ورودی و قفسه‌هایی پر از شیرینی‌های سنتی، اینجا را به یک سفر کوتاه به گذشته تبدیل کرده‌اند.
منویی به سبک قدیم
اگر گذرتان به اوریانت افتاد، حتماً قهوه ترک مخصوص آن را با یک تکه شکلات پرتقالی امتحان کنید. از میان شیرینی‌های محبوب این قنادی، می‌توان به پروک (پای زردآلو با پودر قند)، ناپلئونی و گاتا اشاره کرد که همچنان با همان دستور پخت قدیمی تهیه می‌شوند.
کافه‌ای برای اهل دل و نوستالژی
اوریانت نه‌تنها یک کافه، بلکه بخشی از تاریخ تهران است. اینجا میزبان اهالی فرهنگ، دانشجویان و عاشقان طعم‌های اصیل است. طبقه دوم کافه که در گذشته پذیرای مشتریان بوده، حالا بسته است، اما هنوز حس و حال خاطره‌انگیز خود را حفظ کرده است.
آدرس و اطلاعات تماس کافه اوریانت
آدرس: خیابان مفتح جنوبی، نرسیده به خیابان انقلاب، کنار زیرگذر دروازه دولت
ساعت کاری: ۹ صبح تا ۸ شب
شماره تماس: ۰۲۱۸۸۳۴۷۸۱۰
