در میان شلوغی خیابان‌های تهران، جایی نزدیک میدان امام، گنجینه‌ای پنهان شده که کمتر کسی انتظارش را دارد. خانه موزه مقدم، یکی از خاص‌ترین خانه‌های تاریخی پایتخت، گذشته‌ای پر رمز و راز دارد. اینجا روزگاری محل سکونت خاندان محمدتقی خان احتساب‌الملک، یکی از چهره‌های سرشناس دربار قاجار بوده است. اما سرنوشت این خانه زمانی دستخوش تغییر شد که دکتر محسن مقدم، استاد برجسته باستان‌شناسی دانشگاه تهران، به همراه همسر فرانسوی‌اش سلما، آن را به مأمنی برای تاریخ و هنر تبدیل کردند.
اگر ندانید که خانه موزه مقدم کجاست، احتمالا در میان ساختمان‌های مدرن اطرافش از کنارش بی‌تفاوت رد خواهید شد. اما کافی‌ست به درب ورودی موزه برسید تا همه چیز تغییر کند! با گام گذاشتن به داخل، گویی از دنیای امروز جدا شده و به عصری دیگر پا گذاشته‌اید. حوضی فیروزه‌ای، شمعدانی‌های سرخ، شیشه‌های رنگی و معماری مسحورکننده، فضایی می‌سازند که روح را جلا می‌دهد.
موزه مقدم، گوهری ارزشمند از معماری ایرانی است که بسیاری از تاریخ‌دوستان و گردشگران آن را یکی از زیباترین خانه‌های جهان می‌دانند. در این خانه، اصالت ایرانی در کنار هنر و خلاقیت، فضایی تماشایی و روح‌نواز را شکل داده است. اگر به دنبال مکانی خاص برای کشف زیبایی‌های تاریخی، معماری منحصربه‌فرد و ثبت لحظاتی ناب هستید، موزه مقدم را در لیست خود قرار دهید!
خانه موزه مقدم کجاست؟
خانه موزه مقدم در یکی از بافت‌های تاریخی پایتخت جای گرفته است. این بنای ارزشمند در خیابان امام خمینی، بعد از خیابان شیخ هادی، جنب بانک ملت، پلاک ۲۵۱ قرار دارد.
چگونه به خانه موزه مقدم برویم؟
دسترسی به خانه موزه مقدم آسان است و می‌توانید با مترو، اتوبوس یا حتی پیاده به این موزه زیبا برسید. در ادامه، بهترین مسیرهای دسترسی را در جدول زیر مشاهده کنید:
| وسیله نقلیه | ایستگاه / مسیر | مدت زمان پیاده‌روی |
|---|---|---|
| مترو | ایستگاه حسن‌آباد یا دانشگاه امام علی (خط ۲ – صادقیه-فرهنگسرا) | حدود ۵ دقیقه |
| اتوبوس | مسیر راه‌آهن-پارک وی / راه‌آهن-تجریش (ایستگاه البرز) | حدود ۷ دقیقه |
| پیاده‌روی | از خیابان امام خمینی، بعد از خیابان شیخ هادی | بسته به موقعیت شما |
به عصر قاجار قدم بگذارید؛ پیشینه خانه موزه مقدم
خانه موزه مقدم یکی از بناهای منحصر به فرد از دوران قاجار است که به محمد تقی خان احتساب الملک، یکی از درباریان برجسته این دوران، اختصاص داشته. این عمارت باشکوه با طراحی ویژه برای اقامت خانواده احتساب الملک ساخته شده و امروز به عنوان یکی از شاهکارهای تاریخی و معماری تهران شناخته می‌شود.
نسل دوم خانواده احتساب الملک
محمد تقی خان احتساب الملک دو پسر به نام‌های حسن و محسن داشت.
حسن، پسر بزرگتر، در فعالیت‌های ادبی، سیاسی و اجتماعی فعال بود. او در جوانی درگذشت و از خود اثر ماندگاری به نام نمایشنامه معروف «جعفرخان از فرنگ آمده» بر جای گذاشت.
محسن، برادر کوچکتر، پس از پایان تحصیلات خود در زمینه‌های نقاشی، تاریخ هنر و باستان‌شناسی، به ایران برگشت. او در سال ۱۳۱۵ به همراه همسر فرانسوی‌اش، سلما، در خانه پدرش سکونت گزید.
تبدیل خانه به موزه
دکتر محسن مقدم همراه با همسرش، علاوه بر فعالیت‌های علمی و دانشگاهی، به جمع‌آوری آثار و اشیای تاریخی و فرهنگی پرداخت. او خانه پدری‌اش را به مکانی برای حفظ و نمایش این گنجینه‌های بی‌بدیل تبدیل کرد.
آثار و اشیاء جمع‌آوری شده توسط دکتر مقدم
استاد مقدم آثار متنوعی را از هنرهای ایرانی و اسلامی جمع‌آوری کرده بود، از جمله:
- کاشی‌های نفیس
- قطعات سنگی تراشیده
- کلکسیون پارچه، چپق و قلیان
- سفالینه ها و شیشه ها
- تابلوهای نقاشی
- مسکوکات، مهرها و اسناد تاریخی
آثار تاریخی و فرهنگی جمع‌آوری‌شده توسط دکتر محسن مقدم با الهام از فضاهای سنتی و تاریخی در قسمت‌های مختلف عمارت به نمایش گذاشته شد. این اشیاء با دقت و به‌صورت منظم در خانه پدری نگهداری می‌شدند. امروز، خانه موزه مقدم به یکی از موزه‌های برجسته تهران تبدیل شده که به شکلی جذاب و زنده، فرهنگ، هنر و تاریخ ایران را به نمایش می‌گذارد.
معماری زیبا و منحصر به فرد خانه موزه مقدم
خانه موزه مقدم ترکیبی از معماری ایرانی سنتی و نوآوری‌های خاص است. با باغ‌های زیبا، ایوان‌های مرمری و تزیینات کاشی‌کاری، فضایی دلنشین و تاریخی برای بازدیدکنندگان فراهم می‌آورد. همچنین، الهام‌هایی از معماری جهانی همچون باغچه ژاپنی در آن دیده می‌شود.
اصول معماری ایرانی
خانه موزه مقدم یکی از نمونه‌های برجسته معماری ایرانی است که در آن به‌خوبی اصول ساخت باغ ایرانی رعایت شده است. در طراحی این خانه، فضای سبز و گل‌کاری‌ها به شکلی هنرمندانه انجام شده‌اند تا حال‌وهوای دل‌انگیز و آرام‌بخشی برای گردشگران فراهم کنند. گیاهان و فضای سبز در این خانه به‌ویژه در بخش‌های مختلف حیاط‌ها و باغچه‌ها به چشم می‌خورد.
ساختمان اربابی (برج)
در قسمت غربی خانه، ساختمان اربابی (برج) قرار دارد که در سال ۱۳۴۵ توسط استاد محسن مقدم به‌همراه دکتر ابوالقاسمی از شاگردانش در دانشکده هنرهای زیبا ساخته شد. این برج با استفاده از کاشی‌های دوران قاجار تزیین شده است و در آن بخش‌هایی از هنرهای ایرانی نیز به نمایش گذاشته شده‌اند.
ایوان شمالی و استخر مرمرین
در قسمت شمالی این خانه، ایوانی زیبا با چند طاق و ستون خوش‌ساخت قرار دارد. این ایوان مزین به کاشی‌هایی از دوران زندیه و قاجار است. در وسط ایوان یک حوضچه مرمری قرار دارد که از حمام فتحعلی شاه به اینجا منتقل شده است. آبی که از این حوضچه جاری می‌شود، به‌وسیله یک جوی باریک به استخر بزرگی در پایین ایوان می‌ریزد. طراحی این استخر با الهام از باغ الحمرا در اسپانیا توسط دکتر مقدم انجام شده است. در اطراف استخر، فواره‌های قدیمی نیز آب را به داخل استخر می‌پاشند.
دیوار تجدد و ستون های فیروزه ای
یکی از ویژگی‌های برجسته معماری این خانه، دیوار تجدد است که حیاط‌های اندرونی و بیرونی را از هم تفکیک می‌کند. این دیوار با ستون‌هایی ساخته شده که طاق‌های کاشی‌کاری‌شده دارند، و پایه‌های این ستون‌ها از کاخ چهلستون اصفهان به این مکان منتقل شده‌اند. این پایه‌ها جلوه‌ای زیبا با رنگ فیروزه‌ای به فضا بخشیده‌اند. طراحی این دیوار بی‌نظیر توسط استاد هوشنگ سیحون انجام شده است.
ایوان زیبای حیاط اندرونی
در شمال حیاط اندرونی، ایوانی زیبا با چهار ستون و سرستون‌هایی با گچبری‌های کرنتی قرار دارد که توسط دکتر مقدم به زیبایی تزیین شده است. این ایوان به‌وسیله دو راه پله مارپیچ به ایوان بزرگتر در سطح بالاتر متصل می‌شود.
حیاط اندرونی و باغچه های گل‌کاری شده
در بخش دیگری از خانه، حیاط اندرونی قرار دارد که طراحی آن برگرفته از الگوهای فرش ایرانی است. در مرکز این حیاط، حوض و آبنمایی زیبا قرار دارد که چهار طرف آن با باغچه‌های گل‌کاری شده احاطه شده است. دیوارهای این حیاط با کاشی‌ها و ظروف قاجاری تزیین شده و در میان دیوار، طاق‌نمایی زیبا با کاشی‌های آبی رنگ خودنمایی می‌کند.
باغچه ژاپنی
در طراحی این خانه، به معماری کشورهای دیگر نیز توجه شده است. یکی از جالب‌ترین ویژگی‌ها، باغچه ژاپنی است که دکتر مقدم و همسرش در حیاط بیرونی ساخته‌اند. این باغچه از نمونه‌های زیبای ترکیب فرهنگ‌های مختلف در معماری خانه موزه مقدم است.
معماری خانه موزه مقدم، تلفیقی از هنر اصیل ایرانی و تأثیرات معماری کشورهای مختلف است که با هم ترکیب شده‌اند و به این خانه زیبایی و اصالتی بی‌نظیر بخشیده‌اند.
اطلاعات تکمیلی خانه موزه مقدم
ساعات بازدید:
موزه مقدم همه روزه به جز دوشنبه ها و ایام سوگواری پذیرای بازدیدکنندگان است.
در نیمه اول سال: از ساعت ۱۰ صبح تا ۶ بعدازظهر
در نیمه دوم سال: از ساعت ۹ صبح تا ۵ بعدازظهر
بهای بلیط:
برای گردشگران داخلی: ۳۰ هزار تومان
برای گردشگران خارجی: ۲۰۰ هزار تومان
تخفیف ویژه:
با ارائه کارت دانشجویی، می‌توانید از تخفیف ویژه برای خرید بلیط استفاده کنید.
جمع بندی
خانه موزه مقدم یکی از برجسته‌ترین خانه‌های تاریخی تهران است که با معماری خیره‌کننده و مجموعه‌ای ارزشمند از اشیای فرهنگی و تاریخی، شما را به دنیای گذشته و شکوه دوران قاجار میبرد. این موزه نه تنها تاریخ ایران را زنده می‌کند، بلکه به‌عنوان نشانی از هنر و تلاش‌های استاد محسن مقدم در نگهداری میراث فرهنگی کشور شناخته می‌شود. با قدم گذاشتن در این خانه، به‌طور طبیعی با دنیای پر از داستان‌های تاریخی و فرهنگ اصیل ایران ارتباط برقرار خواهید کرد. از شما دعوت می‌کنیم که از این مکان تماشایی بازدید کرده و تجربیات خود را در بخش نظرات با دیگران به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول درباره خانه موزه مقدم تهران
در این بخش به برخی از سوالات متداول در مورد این موزه پاسخ خواهیم داد:
- خانه موزه مقدم کجا واقع شده است؟
خانه موزه مقدم در خیابان امام خمینی، بعد از خیابان شیخ هادی، جنب بانک ملت، پلاک ۲۵۱ قرار دارد. - ساعات بازدید خانه موزه مقدم چگونه است؟
این موزه همه‌روزه به‌جز دوشنبه‌ها و ایام سوگواری از ساعت ۱۰ تا ۱۸ در نیمه اول سال و ۹ تا ۱۷ در نیمه دوم سال باز است. - بهای بلیط خانه موزه مقدم چقدر است؟
بهای بلیط برای گردشگران داخلی ۳۰ هزار تومان و برای گردشگران خارجی ۲۰۰ هزار تومان است. - آیا برای دانشجویان تخفیف وجود دارد؟
بله، دانشجویان با ارائه کارت دانشجویی می‌توانند از تخفیف بهره‌مند شوند. - آیا امکان بازدید از خانه موزه مقدم با تورهای گروهی وجود دارد؟
بله، تورهای گروهی برای بازدید از موزه برگزار می‌شود. - آیا در خانه موزه مقدم راهنمای صوتی وجود دارد؟
خیر، در حال حاضر راهنمای صوتی در موزه وجود ندارد، اما راهنمایان تور به شما اطلاعات لازم را ارائه خواهند داد. - آیا موزه مقدم برای افراد کم‌توان مناسب است؟
این موزه دسترسی محدودی برای افراد کم‌توان دارد و ممکن است برخی از بخش‌ها برای این افراد مناسب نباشد. - آیا امکان عکاسی در موزه مقدم وجود دارد؟
عکاسی در بخش‌های مشخصی از موزه مجاز است. لطفاً از قوانین مربوطه پیروی کنید. - چه نوع اشیایی در خانه موزه مقدم به نمایش گذاشته شده است؟
آثار باستان‌شناسی، کاشی‌های قدیمی، نقاشی‌ها و مجموعه‌های مختلفی از دوران قاجار و پیش از آن در موزه به نمایش درآمده است. - آیا در موزه مقدم کافی‌شاپ یا رستورانی وجود دارد؟
در حال حاضر، در داخل موزه کافی‌شاپ یا رستوران وجود ندارد، اما در نزدیکی موزه گزینه‌های مختلف برای غذا و نوشیدنی وجود دارد. - آیا خانه موزه مقدم مناسب کودکان است؟
بله، خانه موزه مقدم برای کودکان نیز مناسب است و آن‌ها می‌توانند از فضای تاریخی و فرهنگی آن لذت ببرند. - آیا امکان خرید سوغات از خانه موزه مقدم وجود دارد؟
در موزه مغازه‌ای برای فروش سوغات وجود ندارد، اما شما می‌توانید در اطراف موزه از مغازه‌های مختلف سوغات تهیه کنید.
